Haberler

HBT (Herkese Bilim Teknoloji) dergisinin 15 Mart 2019 tarihli sayısında Sayın Müfit Akyos'un kaleminden YAY Platformu Projesi yazısı

 

ŞİMDİ SIRA SANAYİDE!

Yenilikçi Ara Yüz Yapıları (YAY) Platformu Projesi Ülkemizin imalat sanayisindeki işletmelerin büyük bölümünü (%99) oluşturan küçük ve orta boy işletmelerin (KOBİ), işlendirmenin (istihdam) yaklaşık %60’dan fazlasını taşımalarına karşın katma değerdeki payları %25 civarındadır.

Finansal güçsüzlükleri ve finansman kaynaklarından yararlanma oranlarının düşüklüğünün yanı sıra düşük verimlilik, pazar ve sektör bilgisi yetersizliği, teknolojik bilgi yetersizliği ve bu bilgiye erişim güçlüğü, yönetim ve organizasyonlarındaki zayıflıklar, kalite ve standart sorunları KOBİ’lerin rekabet güçlerini olumsuz etkilemektedir. Bütün bu zayıflıklarına karşın ihracattaki payları, ana sanayiye tedarikçilikteki yerleri ve doğrudan ürün üretimleri ile işlendirmedeki önemleri nedeniyle KOBİ’lerin her zaman desteklenmeleri gerekmektedir. Bu genellemelerin dışında kalan üretim ve yönetim becerileri gelişkin önemli sayıda KOBİ’nin olduğu da bir gerçektir.

KOBİ’lerin desteklenmesinde genel kabul gören “üçlü sarmal” üniversite-endüstri-kamu arasında kurulan etkileşimli bir modeldir. Merkezinde bu modelin yer aldığı ve yenilikçi bir yaklaşımla kurgulanan Yenilikçi Ara Yüz Yapıları (YAY) Platformu Projesi(1) İstanbul’da uygulanmaya başlandı. İstanbul Kalkınma Ajansı Yenilikçi Yaratıcı İstanbul Mali Destek Programı kapsamında desteklenmekte olan projenin yürütücüsü Marmara Üniversitesi İnovasyon ve Teknoloji Transfer Uygulama ve Araştırma Merkezi’dir (MİTTO).

YAY Projesi, Sabancı, Özyeğin, Okan, İstanbul Kültür ve İstanbul Arel üniversiteleriyle, İstanbul Teknopark, Üniversite Sanayi İşbirliği Merkezleri Platformu (ÜSİMP), Anadolu Yakası Organize Sanayi Bölgesi, SUNUM (Kalkınma Bakanlığı, İleri Araştırma Altyapısı), VSY Biotechnology ve Atabay İlaç Ar-Ge Merkezleri ortaklığı ve iştirakçiliği ile desteklenmektedir. Bu yapılanma üçlü sarmal modeline uygundur. Projenin platform olarak yapılanması “aynı amaca yönelik olarak tarafların gönüllülük esasıyla bir araya gelmelerini” sağlayacağından geniş bir kesimin katılımına da olanak tanımaktadır.

İstanbul çevresinde uygulanacak projede, klasik üniversite-sanayi işbirliği denemelerinden farklı olarak öncelikle arayüz yapılarının (teknoloji transfer ofisleri ile sanayi Ar-Ge Merkezleri gibi) kapasitelerinin ve yetkinliklerinin arttırılması hedeflenmektedir. Böylece söz konusu arayüz yapılarının kullanıcı odaklı yaklaşımlarla ihtiyaca yönelik doğru hizmetler verebilmeleri sağlanmaya çalışılacaktır.

Projede akademik tarafın özveriye dayalı yüksek heyecanı, liderliği ve istekliliği umut vericidir. Özellikle teknoloji tabanlı firmaların temel gereksinimi olan bilginin üretildiği üniversitelerin kaynaklarına erişim olanaklarının oluşturulması projenin başarısı için zorunlu görünmektedir. Projede yer alan tarafların (öncelikle kurumsal düzeyde katılan sanayi tarafının) bugüne kadarki hizmet verme biçim ve çeşitliliğini daha da ötesi işbirliği kültürünü ve yönetme biçimlerini kurumsal kapasitelerini geliştirerek değiştirmeleri zorunlu görünmektedir.  Benzer biçimde teknolojik ve yönetsel sorunlarını bilgiye dayalı olarak çözmek ve rekabet güçlerini arttırmak isteyen KOBİ’lerin de öncelikle bilginin değerinin farkında olmaları gerekmektedir. KOBİ’lerin teknolojik ve yönetimsel sorunlarının çözümünün belirlenip “Erişim-Eşleşme-İşbirliği” formülünde çözülebilmesi için olmazsa olmaz, tarafların sahip oldukları bütün kapasitelerin ve olanakların karşılıklı olarak bilinir, görünür, erişilebilir duruma getirilmesidir. Özetle güçlü bir veri tabanının oluşturulması, sürekli geliştirilmesi ve güncellenerek yönetilmesi gereklidir.

Projenin yapılanması ve hedefleri projeye “mikro ölçekli bölgesel yenilik sistemi-mikro-RIS” özelliği de vermektedir.  Dilerim proje yenilikçi özellikleri ile “üniversite-sanayi birbirinin dilini anlamaz” ezberini bozacak başarılı bir model oluşturacak biçimde sonuçlanarak farklı bölgelere de uygulanabilecek örnek bir çalışma olur. Kolay gelsin...

 

Müfit AKYOS - Politikbilim

HBT Sayı 155 - 15 Mart 2019